Vandaag is mijn vader jarig. Als ik hem 3,5 jaar geleden niet verloren zou zijn, zou hij vandaag 63 jaar zijn geworden. Het blijft toch een gekke dag. In de aanloop naar zijn verjaardag en op de dag zelf voel ik me toch anders dan normaal. Net zoals op vaderdag. Of op zijn sterfdag. We maken het helaas allemaal mee… het verliezen van een dierbare. Lees hieronder hoe ik dat heb ervaren en gebruik te tips voor jezelf of een ander.
Proces
Het verliezen van een dierbare is niet zomaar iets. Het doet iets met je. En om daar overheen te komen (als dat al echt lukt) is een kwestie van tijd. Het is een proces waarin het verdriet en de pijn steeds een beetje minder wordt, maar nooit echt helemaal zal verdwijnen. Op het moment dat je een dierbare verliest lijkt het alsof je wereld instort. En voelt het alsof dat nooit meer goed zal komen. Het rouwproces beleeft iedereen op een andere manier. De een heeft er meer ‘last van’ dan de ander. En iedereen heeft ook een andere behoefte. Voor mij voelde het soms als een diep dal.
Diep dal
De dag na het overlijden van een dierbare voelt gek. Je bent verdrietig, maar het echte gemis merk je nog niet. Je kan je nog niet helemaal voorstellen dat die persoon, in mijn geval mijn vader, er niet meer is. Het echte diepe dal komt pas veel later. En in sommige gevallen zelfs pas jaren later. Ikzelf zat pas echt in een diep dal na een half jaar. Als ik nu ook terugkijk op die tijd, merk ik dat ik heel veel uit die periode gewoon ben vergeten. Ik voelde me moe, verdrietig en leeg. Maar ook voelde ik mij ontzettend onbegrepen door sommige mensen. Ik voelde me boos en tegelijk schuldig. Het ging met ups en downs.
Ups and downs
Ik ben na 2 weken weer aan het werk gegaan. Het ging wel prima dacht ik. Maar er zijn dagen geweest waarop ik mezelf naar m’n werk heb moeten slepen. Dan stroomde de tranen over mijn wangen, de hele rit naar werk. En het wilde niet meer stoppen. Afleiding is goed dacht ik. En dat was ook wat iedereen zei. Maar toch voelde het niet altijd zo. Op de momenten dat ik me goed voelde, voelde ik me tegelijk ook weer slecht. Alsof ik me niet gelukkig mocht voelen. Ongeveer anderhalf jaar lang ging het met ups en downs. Het ene moment voelde ik me heel goed en het volgende moment voelde ik me verschrikkelijk.
Vermoeiend
Het hele rouwproces kost ontzettend veel energie. Er komen zoveel emoties bij kijken en tegelijk wil je maar doorgaan en doorgaan. Want wat heeft het voor zin om thuis te gaan zitten huilen? Gewoon de draad weer oppakken. Gewoon doorgaan. En dat is ook wat anderen van jou verwachten. Maar ondertussen prop je al je verdriet alleen maar weg. Je stop het heel ver weg, zodat het op een ander moment 10 keer zo hard tevoorschijn komt. En iedereen zegt ‘als ik iets voor je kan doen, dan moet je het zeggen‘. Een heel lief gebaar. Echt. Maar eigenlijk heb je er vrij weinig aan. En waarom? Omdat je zelf helemaal niet weet wat je wil, wat je moet doen, of waar je behoefte aan hebt. Dus hoe kun je een ander dan vragen iets voor je te doen?
6x doen voor jezelf
Heb jij onlangs een dierbare verloren? Of al een tijdje terug, maar heb je het gevoel dat je nog middenin het rouwproces zit? Hier een aantal tips die mij enorm hebben geholpen!
1. Laat je verdriet toe
Als je verdrietig bent, ga dan ook gewoon even lekker een potje zitten huilen! Als jij je zo voelt op dat moment, dan mag dat. Als je het nu niet toelaat, komt het sowieso een ander moment terug. Dus bespaar jezelf heel veel energie en laat het verdriet toe! En natuurlijk niet alleen je verdriet. Laat blijdschap ook toe en voel je daar vooral niet schuldig over.
2. Praat erover
Ik weet dat het soms heel moeilijk kan zijn om erover te praten. En soms lukt dat ook niet goed. Ik vond mezelf altijd een zeur als ik weer wilde praten over mijn verdriet of over hoe ik me voelde. Maar niemand ziet je als een zeur. Het is logisch dat je je zo voelt. Praat met vrienden en familie. Haal herinneringen op, vertel mooie verhalen en sta stil bij al het moois dat deze persoon je heeft gebracht. Dan zul je zien dat je tranen ook plaats kunnen maken voor een glimlach!
3. Doe dingen die je helpen ontspannen
Tijdens het rouwproces is het goed om dingen te doen die je helpen te ontspannen. Met alleen maar thuis op de bank zitten verdrietig te wezen, maak je het voor jezelf niet beter. Ga er af en toe op uit met vrienden of familie. Doe de dingen waar JIJ blij van wordt. Waar JIJ van kunt ontspannen.
4. Zoek hulp
Het kan heel goed werken om met iemand te praten die je goed kan helpen tijdens het rouwproces, zoals bijvoorbeeld een psycholoog. Wanneer je het nodig hebt, zoek dan vooral hulp. En denk er vooral niet over na wat anderen daarvan zouden vinden. Met hulp ga je je snel al veel beter voelen!
5. Geef jezelf de tijd
Geef jezelf de tijd om eroverheen te komen en alles te verwerken. Je hoeft niet de volgende dag weer te staan springen om te gaan werken. Niemand verwacht dat van jou. En als ze dat wel doen, dan is dat hun probleem, niet dat van jou! Luister naar je gevoel en doe wat voor jou goed voelt. Het rouwproces heeft tijd nodig, geef het dat ook.
6. Zoek een mooie plek om te herdenken
Zoek een plek uit waar jij die persoon die je zo erg mist kan herdenken. Ik vind het zelf heel fijn om naar deze plek te gaan als ik me verdrietig voel en als er behoefte aan heb. Ik neem bloemen mee en leg ze hier neer. Ik denk even in alle stilte aan mijn vader en dat is af en toe echt heel erg fijn!
3x dit kan jij doen voor een ander
Ken je iemand anders die in een rouwproces zit en wil je er voor deze persoon zijn? Lees de 3 tips hieronder!
1. Laat weten dat je er bent
En dat is niet door te zeggen ‘als ik iets voor je kan doen moet je het zeggen‘. Nee, dat doe je door kleine gebaren te maken. Stuur een kaartje, een bloemetje of loop even langs voor een dikke knuffel en een luisterend oor. Haal boodschappen en ga langs om lekker samen te koken. Het is heel fijn als anderen voor je zorgen!
2. Vergeet het niet
Vergeet vooral niet dat die ander net iemand is verloren. Voor jou lijkt het misschien na een paar maanden alweer verleden tijd, voor de ander is het hoofdstuk nog helemaal niet afgesloten. Vergeet dus niet om af en toe even te vragen hoe het gaat. Hoe het écht gaat. En neem ook de tijd om te luisteren naar het antwoord!
3. Geef het tijd
En ook voor jou geldt: geef het de tijd. Die partner, vriend, vriendin of collega zit nu misschien in een diep dal, maar geef het de tijd en je zult zien dat het beter wordt. Dring jezelf niet op, geef de ander de ruimte en zorg dat de ander weet dat je het begrijpt.
Wat helpt jou?
Ik ben benieuwd naar jullie verhalen over het verliezen van een dierbare. Ben ik tips vergeten? Heb je goeie tips voor een ander? Ik ben heel benieuwd! Laat het me weten via Instagram of Facebook. Ik sta ook open voor vragen en gesprekken. Deel deze blog met iemand die het goed kan gebruiken!
